آزمایشگاه عوامل شیمیایی دانشکده بهداشت
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران
مسئول آزمایشگاه:
کارشناس آزمایشگاه:
تلفن:
پمپ Airlite:
پمپ های نمونه برداری Airlite (محصول شرکت SKC) برای نمونه برداری فردی از آزبست، سرب و سایر آلاینده های هوا برد در محیط های مختلف شغلی به کار میرود.
این پمپ ها قادرند دبی ۳۰۰۰-۱۰۰۰ میلی لیتر بر دقیقه را فراهم نمایند و در آنها سیستم ثبت جریان، تجهیزات اتوماتیک و سنسورهای دمای محیط داخلی، صحت و دقت نمونه ها را تضمین می کند. پمپ های Airlite کوچک و سبک هستند و اتصال آنها به کمربند کارگر آسان است و تداخلی با فعالیت کارگر ایجاد نمی کنند.
پمپ نمونه برداری فردی:
ضروری ترین و اساسی ترین وسیله جهت نمونه برداری از آلاینده های هوا پمپ نمونه بردار فردی است. این دستگاه مجهز به یک روتامتر داخلی است و قادر است دبی ۵-۱ لیتر در دقیقه ایجاد نماید در این دستگاه یک پورت خروجی تعبیه شده که امکان اتصال به کیسه های نمونه برداری از هوا را فراهم می نماید. این پمپ ها برای نمونه برداری از گرد و غبار، گاز و بخارات مورد استفاده قرار می گیرد. پمپ نمونه بردای هوا همراه با سایر تجهیزات نمونه برداری از قبیل روتامتر، سیکلون، نمونه بردار IOM و ... قابل استفاده است.
پمپ های پیستونی و آکادئونی:
این پمپ ها به منظور نمونه برداری و آنالیز آنی گازها و بخارات توسط Detector Tube ها مورد استفاده قرار می گیرند.
کیسه های نمونه برداری هوا:
این کیسه در اندازه ها، جنس ها و شکل های مختلف یافت می شوند و از محاسن آنها می توان به سبکی، غیر قابل شکستن و قیمت ارزان آنها اشاره کرد. کیسه های نمونه برداری از حجم های ۲۵۰ میلی لیتر تا ۲۵۰ لیتر موجود است این کیسه ها با جنس های مختلف شامل پلی استر، تفلون، تدلار و... یافت می شوند. به منظور نمونه برداری از آلاینده ها ی موجود در هوای محیط کار تنها کافی است که حجم مورد نظر از هوای محیط کار توسط پمپ (دستی یا الکتریکی) به درون کیسه منتقل شود. از امتیازات کیسه نمونه برداری آن است که برای خروج هوا از آن احتیاجی به مکنده یا ابزار ویژه ای نیست.
روتامتر:
یکی از وسایل سنجش دبی در آزمایشگاه روتامتر است که در گستره های ۱-۱/۰ ، ۳-۱ و ۵-۱ لیتر در دقیقه در آزمایشگاه مورد استفاده قرار می گیرد . روتامتر بیشتر برای اندازه گیری دبی سیالاتی که جریان یکنواختی داشته باشند و تغییر دبی آن ها تدریجی باشد به کار می رود. می توان روتامتر را توسط فلومتر حباب صابون مورد کالیبراسیون قرار داد.
لوله های آشکارساز (دتکتورتیوب):
لوله‌های گازیاب با قطر ۴ تا ۶ میلی متر، از گرانول‌هایی پر شده‌اند که معمولاً از ژل های جاذب مثل سیلیکاژل، آلومین فعال شده و یا گرانول‌های بی اثری تشکیل گردیده و به ماده شیمیایی مخصوصی آغشته شده است. وقتی که هوای حاوی یک آلاینده خاص یا گروهی از آلوده کننده‌ها به داخل لوله کشیده می‌شود، معرف تغییر رنگ می دهد. این عمل بر مبنای روش شیمیایی قرار دارد.
ایمپینجر:
ظروف شیشه ای هستند که به منظور نمونه برداری از گاز ها و بخارات محلول در حلال های جاذب مورد استفاده قرار می گیرند. دارای انواع مختلف از جمله ایپینجر ساده، مارپیچی، منفذدار و بستر دار می باشند که بسته به میزان حلالیت گاز در حلال جاذب انتخاب شده و مورد استفاده قرار می گیرند. برای افزایش راندمان جداسازی گاز و بخار می توان چند ایمپینجر را به صورت سری به هم متصل نموده و مورد استفاده قرار داد.
فیلتر هولدر:
به منظور نمونه برداری از ذارت موجود در جریان گاز یا جریان هوا می توان از فیلتر استفاده کرد. اساس کار استفاده از فیلتر، خشک کردن فیلتر در محیط آزمایشگاه، توزین فیلتر با استفاده از ترازوی حساس و قرار دادن آن در ست نمونه برداری است. به این منظور فیلتر وزن شده را در فیلتر هولدر قرار داده و آن را به پمپ نمونه برداری هوا متصل می کنیم و جریان هوا را از روی آن عبور می دهیم. پس از پایان نمونه بداری فیلتر را خارج نموده و مجددا وزن می نماییم. فیلتر هولدرها دارای سایز های مختلف می باشند.
سیکلون پلاستیکی:
دستگاهی جهت جمع‌آوری گرد و غبار و ذرات معلق در گاز به ویژه در محدوده قابل استنشاق Respirable می باشد. اساس جمع آوری ذرات در سیکلون بر اساس نیروهای
گریز از مرکز، اینرسی و ته نشینی است. به منظور عبور دادن جریان هوا از سیکلون از پمپ های نمونه بردای هوا استفاده می شود.
لوله زغال فعال:
لوله های نمونه برداری کربن فعال به اشکال و اندازه های مختلف ساخته شده اند. لوله ی پیشنهادی NIOSH دارای۷ سانتی متر طول و۶ سانتی متر قطر است. کربن فعال در لوله ها به دو قسمت تقسیم می شوند و بین دو قسمت یک بخش ۲ میلی متری با فوم پلی اورتان پر شده است. مقدار کربن فعال ۱۰۰ میلی گرم است که به دو قسمت ۵۰ میلی گرمی تقسیم می شود. از این لوله ها برای نمونه برداری از گازها و بخارات استفاده می شود.
نمونه بردار IOM :
به منظور نمونه برداری از گردوغبار قابل تنفس یا Inhalable استفاده می شود. با توجه به توزین همزمان فیلتر و نگهدارنده، کل ذرات ورودی به نمونه گیر مورد آنالیز قرار می گیرند. چنانچه مقدارای از ذرات بطور تصادفی از فیلتر جدا شوند، داخل نگهدارنده باقی مانده و توزین می شوند.
کاسکید ایمپکتور:
دستگاه اندازه گیری توزیع جرمی ذرات معلق ذرات ورودی موجود در جریان هوا را را در۴ یا ۸ طبقه و بر اساس قطر آئرودینامیک آنها به روش برخوردی طبقه بندی میکند.
جریان هوای حاوی ذرات بوسیله پمپ نمونه برداری، به صفحات جمع کننده دمیده شده و به این ترتیب با توجه به پارامترهای طراحی، ذرات با گستره قطر دلخواه به دنبال تغییر مسیر ناگهانی جریان در هر طبقه، بر روی این صفحات مینشیند. پس از پایان نمونهگیری، با وزن کردن هر یک از صفحات یا استفاده از روشهای شیمیایی میتوان میزان ذرات جذب شده در هر طبقه را محاسبه نمود.
ترازوی حساس و دیجیتال:
ترازوی حساس آزمایشگاهی دارای محفظه ی توزین است که مواد ارزشمند گرمی در محفظه، توزین می نماید این امر برای جلوگیری از تاثیر هوا بر وزن مواد می باشد که استاندارد ترین روش برای محاسبه دقیق وزن مواد گرمی است. این ترازو قابلیت توزین مواد تا ده هزارم اعشار را دارا می باشد. ترازوی دیجیتال ساده دارای محفظه نمیباشد و قابلیت توزین مواد تا دو رقم اعشار را دارا می باشد.
فور:
فور یا اجاق گرمای خشک یک دستگاه آزمایشگاهی برای ضدعفونی و استریلیزاسیون تجهیزات آزمایشگاهی و وسایل فلزی آزمایشگاه است.
هات پلیت:
هات پلیت آزمایشگاهی یکی از تجهیزات با جنبه های کاربردی زیاد در محیط آزمایشگاه است که معمولا به منظور گرم کردن و حرارت دادن آهسته مایعات و مواد آزمایشگاهی به کار گرفته می شود.
میکروسکوپ فاز کنتراست:
در میکروسکوپ فازکنتراست در نمونه‌ها تصویر از نور عبور نموده از نمونه تشکیل می‌شود. بسیاری از نمونه‌ها شدت نور عبور نموده را تغییر چندانی نمی‌دهند و لیکن اجزاء مختلف موجب تغییر فاز نور عبور نموده از آنها می‌شوند و لیکن با توجه به آنکه چشم حساس به فاز یا تغییر فاز نمی‌باشند لذا بایستی به نحوی این تغییر فاز را قابل مشاهده نمائیم. بنابراین هدف از میکروسکوپ فاز کنتراست تبدیل تغییر فاز به تغییر دامنه است که بتواند بوسیله چشم قابل مشاهده شود
بطری ماریوتی:
از وسایل استاندارد اولیه بوده و حجم کلی هوا را اندازه گیری می کند. در داخل بطری مذکور آب ریخته می شود و وسیله مورد نظر را برای کالیبراسیون در سر راه این بطری قرار می دهند. هنگامی که آب از داخل این بطری خارج می شود هوا به داخل آن راه می یابند. حجم آب خارج شده از بطری، برابر با حجم هوایی است که وارد آن می شود. این وسیله برای کالیبراسیون وسایلی که دارای فلویی در حدود چند سی سی تا ۵۰۰ سی سی بر دقیقه می باشند وسیله بسیارمناسبی است.
بن ماری:
حمام آزمایشگاهی یکی از دستگاه های آزمایشگاهی می باشد که برای گرم و ذوب نمودن برخی از محیط های کشت و فرآورده های خونی منجمد به طور تدریجی و یکنواخت استفاده می شود. همچنین برای انجام یک سری از واکنش های بیوشیمیایی نیز کاربرد دارد. محدوده دمایی بن‌ماری ها که به طور طبیعی و بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد از دمای اتاق تا ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد می باشد
دستگاه اسپکتروفتومتر:
اسپکتروفتومتر یا طیف سنج، دستگاهی است که شدت نور را به صورت تابعی از طول موج اندازه گیری می کند. این کار با انکسار پرتو نور به طیف طول موج ها و آشکارسازی شدت ها با دستگاه باردار و نمایش نتایج به صورت گراف انجام می شود. در حقیقت این روش با استفاده از میزان جذب نور، تعیین غلظت می کند. این روش قابلیت اندازه گیری نمونه های فوق العاده کوچک را داشته لذا از آن برای تجزیه و تحلیل عناصر مولکول های RNA ، DNA استفاده می شود. دستگاه موجود در این آزمایشگاه از نوع نورمرئی است و در محدوده ی طول موج ۴۰۰ تا ۷۰۰ نانومتر در طیف تشعشع الکترو مغناطیسی کار می کند.
سانتریفیوژ:
سانتریفیوژ آزمایشگاهی، یکی از دستگاه های آزمایشگاهی است که با استفاده از ایجاد نیروی گریز از مرکز، نمونه مایع را با سرعت بسیار زیادی به چرخش درآورده و تفکیک میکند. بسته به اندازه و ظرفیت نمونه سانتریفیوژهای مختلفی وجود دارد. مانند تمام سانتریفیوژ‌ها، سانتریفیوژهای پزشکی هم توسط اصل رسوبی مواد در سرعت بالا کار می‌کنند که در آن شتاب جاذبه‌ای مرکزی، باعث جدا شدن مواد به دو نوع ناحیه کم و پر تراکم می‌شود
همزن مغناطیسی Magnetic Stirrer یا اصطلاحاً استیرر یکی از تجهیزات عمومی آزمایشگاهی است که برای هم زدن مایعات استفاده می شود. از دستگاه استیرر برای هم زدن مایعات با حجم و تعداد کم استفاده می شود. دستگاه استیرر در اغلب موارد جایگزین مناسبی برای شیکر آزمایشگاهی می باشد.
کوره آزمایشگاهی:
کوره الکتریکی یا کوره آزمایشگاهی دستگاهی است که دارای محفظه ای کاملا عایق شده با آجر نسوز و سیمان نسوز و پنبه نسوز می باشد. این محفظه توسط المنت های قوی در اطراف و یا سقف دستگاه، دمایی بالا تا حدود ۱۱۰۰ درجه سانتی گراد ایجاد کرده که جهت ذوب برخی مواد و نیز گرفتن خاکستر برخی دیگر از مواد کاربرد دارد. مجهز به ترموستات و ترمومتر دیجیتال بوده و قابلیت نصب تایمر دیجیتال را نیز دارا می باشد. جنس بدنه خارجی از ورق روغنی با پوشش رنگ الکترواستاتیک می باشد. دقت نمایشگر در محدوده دمایی ۲۰۰ تا ۱۵۰۰ درجه سانتی گراد حدود ۱۰ الی ۱۵ درجه می باشد.
انکوباتور Co۲:
یک ابزار آزمایشگاهی است که در آزمایشگاه های بیولوژی برای کشت و رشد دادن نمونه های زنده مانند سلول ها یا میکروب ها به کار می رود. این وسیله با کنترل رطوبت، دما، میزان اکسیژن و دی اکسید کربن شرایطی مناسب برای رشد ارگانیسم های زنده فراهم می کند.
دستگاه بخار ساز استون :
یکی از روش های شمارش الیاف آزبست در محیط آزمایشگاه استفاده از میکروسکوپ فازکنتراست است. برای این منظور نمونه را روی فیلتر جمع آوری نموده و فیلتر را توسط دستگاه بخار ساز استون شفاف می سازیم. در نهایت نیز فیلتر شفاف شده را به زیر میکروسکوپ انتقال داده و با استفاده از گراتیکول والتون بکت، تعداد الیاف در میدان های مختلف را قرائت می نماییم.
گازمتر تر:
ظرفی استوانه ای شکل است که در آن یک طبلک چهار یا شش پره ای قرار دارد و در آب نیمه غوطه ور است . در مرکز یا محیط هر بخش (اتاقک) یک سوراخ وجود دارد هوا از مرکز وارد شده و از سوراخ محیطی خارج می شود هوایی که وارد اتاقک می شود باعث سبک شدن آن شده و پره ها را به سمت بالا حرکت می دهد. گازمتر تر از وسایل کالیبراسیون میانی است که توسط بطری ماریوتی کالیبره شده و از آن به منظور کالیبره نمودن گاز متر خشک استفاده می شود.
پمپ نمونه برداری محیطی:
این پمپ جهت نمونه برداری از آلاینده های شیمیایی وذرات گرد و غبار موجود در هوای محیط در حجم های بالاتر به کار می رود.
هود لامینار:
به دنبال استفاده از هود لامینار محیط های کاری خواهیم داشت که توسط به جریان انداختن هوا از بین یک سیستم فیلتراسیون و تهی کردن آن از میان یک سطح کاری در جریان هوای لامینار یا تک جهتی، عاری از ذرات آلوده کننده خواهند بود. در نتیجه باید گفت آن ها محیطی فراهم می کنند که هوایی تمیز دارد و این امر می تواند پیش نیاز یک سری از کار های آزمایشگاهی می باشد.
ظروف آزمایشگاهی:
در این آزمایشگاه انواع ظروف آزمایشگاهی مانند ارلن، بالن ژوژه، بشر، پیپت، پیست، لوله های آزمایشگاهی، استوانه مدرج و سایر ظروف مخصوص در سایزهای مختلف موجود می باشد.